Vergeten afspraken met grote gevolgen: het periodiek verrekenbeding bij samenlevingscontracten

Samenlevingscontracten worden vaak opgesteld met de beste bedoelingen, maar wat als de afspraken op papier in de praktijk niet worden nageleefd? Een bepaling in een samenlevingscontract die in de praktijk vaak over het hoofd wordt gezien is het periodiek verrekenbeding, ook wel het Amsterdams verrekenbeding genoemd. Het niet naleven van een periodiek verrekenbeding kan grote financiële gevolgen hebben.

Wat is een periodiek verrekenbeding?

Een periodiek verrekenbeding is een afspraak tussen samenwoners (of tussen echtgenoten middels huwelijkse voorwaarden) waarin zij afspreken dat zij het vermogen dat zij hebben opgebouwd periodiek per jaar tussen hen verdelen.

Middels een periodiek verrekenbeding bekijken de samenwoners periodiek wat zij hebben gespaard of opgebouwd en verdelen dat gelijk of evenredig. In theorie klinkt dat makkelijk, maar in de praktijk wordt dat vaak vergeten. Sommigen weten niet eens dat zo’n afspraak in hun samenlevingscontract staat of denken pas aan het geld als ze uit elkaar gaan.

Gevolgen van het niet verrekenen

Als het periodiek verrekenbeding niet is nageleefd is het moeilijk vast te stellen wat het opgebouwd vermogen is en wat er verdeeld had moeten worden. Bij gehuwden is in de rechtspraak hiervoor een oplossing gegeven. Indien echtgenoten hebben nagelaten periodiek te verrekenen, wordt op grond van artikel 1:141 lid 3 BW en vaste jurisprudentie aangenomen dat er wordt afgerekend alsof er een algehele gemeenschap van goederen was. Het niet nakomen van het verrekenbeding leidt dan tot een finale verrekening bij helfte van het tijdens het huwelijk opgebouwde vermogen.

Voor samenwoners ligt dit juridisch anders en heeft dit andere gevolgen. Anders dan bij gehuwden geldt artikel 3:321 lid 1 sub a en g BW, waarin is bepaald dat de verjaring van rechtsvorderingen tussen echtgenoten en geregistreerde partners wordt verlengd tot het huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt, niet voor samenwoners.

Dit is tevens bevestigd in een recente uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland van 1 juli 2015. In deze uitspraak werd geoordeeld dat de vrouw, na 12 jaar samenwonen en ondanks een periodiek verrekenbeding in het samenlevingscontract, geen aanspraak meer kon maken op verrekening. De rechter oordeelde dat de vordering grotendeels verjaard was en er geen ruimte was voor analoge toepassing van artikel 1:141 lid 3 BW, omdat dit artikel alleen van toepassing is voor gehuwden.

Conclusie

Het niet naleven van een periodiek verrekenbeding kan voor samenwoners grote financiële nadelen opleveren. Samenwoners zijn wettelijk minder beschermd dan gehuwden. Daarom is het van belang om de gemaakte afspraken goed na te komen. Regelmatig verrekenen voorkomt vervelende verassingen achteraf.

Heb je zelf vragen over dit onderwerp of zit je in een dergelijke situatie? Neem gerust contact op met het kantoor van Consigliera Advocatuur via +31(0)475584214 of stuur een mail naar info@consigliera.nl. Wij staan voor u klaar!