Hoe één handtekening te weinig een hele deal kan laten klappen

Stel je voor: je partner sluit een lening af van duizenden euro’s. Jij weet van niets. Kan dat zomaar? En belangrijker: ben jij dan ook aansprakelijk indien er niet betaald wordt? In het Burgerlijk Wetboek zit een bepaling verstopt die verrassend vaak over het hoofd wordt gezien, met grote gevolgen. Zeker bij grote financiële verplichtingen zoals bij het kopen of verkopen van een huis, het afsluiten van leningen of het tekenen van borgstellingen. Het gaat om artikel 1:88 BW: het toestemmingsvereiste tussen echtgenoten. En ja, zonder toestemming kan een hele overeenkomst worden vernietigd…

Wat zegt de wet?

Artikel 1:88 BW bepaalt dat een echtgenoot of geregistreerde partner voor bepaalde rechtshandelingen de toestemming nodig heeft van de ander. Denk bijvoorbeeld aan:

· Het afsluiten van een hypotheek op de gezamenlijke woning;

· Het aangaan van een borgtocht (in de meeste gevallen);

· Of het verkopen van goederen die tot de gezamenlijke bezittingen behoren.

Wat veel mensen niet weten: als die toestemming ontbreekt, kan de andere partner de overeenkomst vernietigen. Dat betekent dat de overeenkomst wordt geacht nooit te hebben bestaan.

In de praktijk kan dat leiden tot situaties waarin een schuldeiser, koper of bank ineens met lege handen staat. En voor advocaten is het dan de vraag: kun je als wederpartij nog iets doen, of is het echt einde verhaal?

Een voorbeeld uit de praktijk

Onlangs kwamen wij het in onze praktijk tegen: er was een borgtocht aangegaan door onze client, zonder dat zijn vrouw hiervoor had mede-ondertekend. Onze client ontwerpt softwareprogramma’s en verkoopt deze aan derden. Het gaat dan vaak om verkoopbedragen van miljoenen (!) euro’s. Het is daarom extra belangrijk om heldere en waterdichte afspraken op papier te zetten.

In dit specifieke geval had (de onderneming van) onze client een koopovereenkomst gesloten ten aanzien van een dergelijk softwareprogramma. In deze overeenkomst werden een aantal garanties gegeven, waaronder de garantie op een bepaald percentage rendement dat op jaarbasis behaald zou kunnen worden met het gebruik van het programma. Nu dit rendement niet was behaald, klopte de wederpartij bij client aan om een schadevergoeding te innen.

Wat bleek nu? Niet alleen de onderneming van de client (de contractspartij) stond in voor deze garanties, er was ook een bepaling opgenomen waarin client zich persoonlijk en hoofdelijk had verbonden tot nakoming van deze garanties, middels een borgtocht.

Dit zou betekenen dat bij het slagen van een beroep op de garanties door de wederpartij, cliënt in persoon zou moeten opdraaien voor een schadeclaim van meer dan een miljoen euro! Gelukkig ontbrak de handtekening van zijn vrouw onder de borgtocht: een beroep op artikel 1:88 BW voorkwam een financiële ramp. Dit voorbeeld laat dan ook bij uitstek het belang zien van het toestemmingsvereiste van artikel 1:88 BW.

Wat kun je doen als je hiermee te maken krijgt?

· Voor echtgenoten/partners: Wees alert bij grote financiële beslissingen. Vraag altijd: is dit iets waarvoor ik toestemming moet geven?

· Voor wederpartijen (zoals banken, makelaars, ondernemers): Controleer actief of toestemming is gegeven als dat nodig is. En zorg dat die schriftelijk wordt vastgelegd.

· Voor juristen en adviseurs: Houd in de gaten of een overeenkomst vernietigbaar is op grond van 1:88 BW – dit kan de uitkomst van een zaak volledig veranderen.

De gevolgen van een ontbrekende toestemming kunnen groot zijn – voor beide partijen.

Laat een specialist meekijken vóórdat je een dure fout maakt. Wij staan voor je klaar.

Neem contact met ons op via info@consigliera.nl of bel direct naar 0475-584 214.